Đăng ký chất thải nguy hại (CTNH)

1. Vì sao doanh nghiệp phải quản lý chất thải nguy hại đúng quy định?

Trong hoạt động sản xuất, kinh doanh hay y tế, rất nhiều loại chất thải phát sinh có tính chất nguy hại: dầu nhớt thải, dung môi hóa chất, bùn thải chứa kim loại nặng, rác thải y tế lây nhiễm… Đây là những loại chất thải nếu không được quản lý chặt chẽ có thể:

  • Gây ô nhiễm nguồn nước, đất, không khí.
  • Tích tụ chất độc trong chuỗi thực phẩm.
  • Gây cháy nổ, sự cố môi trường.
  • Ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng.

Vì vậy, Nhà nước quy định mọi tổ chức, cá nhân phát sinh chất thải nguy hại đều phải đăng ký chủ nguồn thải CTNH. Đây vừa là nghĩa vụ pháp lý, vừa là cách để đảm bảo hoạt động sản xuất an toàn, bền vững.

Thực tế, rất nhiều doanh nghiệp bị phạt nặng vì không đăng ký CTNH hoặc quản lý sai cách. Không chỉ mất tiền phạt, mà còn ảnh hưởng uy tín, dễ bị đưa vào danh sách “đen” của cơ quan quản lý.

2. Khái niệm và phân loại chất thải nguy hại (CTNH)

Định nghĩa chất thải nguy hại theo Luật BVMT 2020

Theo Luật Bảo vệ môi trường 2020, chất thải nguy hại (CTNH) là chất thải chứa yếu tố độc hại, phóng xạ, dễ cháy nổ, ăn mòn, dễ lây nhiễm hoặc có đặc tính nguy hại khác, có thể gây hại đến sức khỏe con người và môi trường.

Các nhóm chất thải nguy hại phổ biến tại Việt Nam

  • Dầu thải & dung môi thải: dầu nhớt từ bảo trì máy móc, dung môi trong in ấn, sơn, xi mạ.
  • Bùn thải công nghiệp: bùn từ hệ thống xử lý nước thải dệt nhuộm, xi mạ, thuộc da; bùn chứa kim loại nặng (Cr, Pb, Hg…).
  • Bao bì chứa hóa chất: thùng phuy, can nhựa từng chứa dung môi, hóa chất; túi, bao bì nhiễm độc.
  • Chất thải y tế: bơm kim tiêm, găng tay, dụng cụ xét nghiệm, chất thải lây nhiễm từ bệnh viện, phòng thí nghiệm.
  • Tro xỉ, vật liệu có độc tính: tro bay từ nhà máy nhiệt điện than, vật liệu cách nhiệt chứa amiăng.

Điểm chung: không thể xử lý như rác thải thông thường, bắt buộc phải quản lý riêng biệt.

3. Đối tượng nào bắt buộc phải đăng ký chủ nguồn thải CTNH?

Theo quy định, các đơn vị sau đây phải đăng ký CTNH:

  • Doanh nghiệp sản xuất: nhà máy hóa chất, dệt nhuộm, cơ khí, xi mạ, sản xuất linh kiện điện tử…
  • Cơ sở y tế: bệnh viện, phòng khám, trung tâm y tế, phòng xét nghiệm.
  • Trường học & viện nghiên cứu: đặc biệt là phòng thí nghiệm có thí nghiệm hóa học, sinh học.
  • Gara ô tô, xưởng cơ khí: phát sinh dầu nhớt thải, giẻ lau dính dầu, bình ắc quy.

Nói cách khác, hầu hết cơ sở sản xuất và dịch vụ có sử dụng hóa chất đều phải đăng ký CTNH.

Rủi ro và chế tài khi không đăng ký CTNH

  • Phạt tiền: từ 200 triệu – 1 tỷ đồng tùy khối lượng và mức độ.
  • Đình chỉ hoạt động: cơ sở có thể bị buộc ngừng hoạt động.
  • Rủi ro môi trường: sự cố tràn dầu, cháy nổ, rò rỉ hóa chất gây thiệt hại lớn.
  • Ảnh hưởng uy tín: đặc biệt với doanh nghiệp xuất khẩu vì nhiều thị trường quốc tế yêu cầu chứng minh quản lý CTNH đúng quy định.

4. Quy định pháp luật liên quan đến quản lý CTNH

Một số văn bản pháp lý quan trọng:

  • Luật Bảo vệ môi trường 2020.
  • Nghị định 08/2022/NĐ-CP – chi tiết thi hành Luật BVMT.
  • Thông tư 02/2022/TT-BTNMT – quy định về quản lý chất thải và CTNH.
  • Danh mục mã CTNH: trước đây quy định tại Thông tư 36/2015/TT-BTNMT (nay đã thay đổi nhưng vẫn tham khảo).

5. Quy trình đăng ký chất thải nguy hại (CTNH) cho doanh nghiệp

  • Xác định loại CTNH phát sinh: doanh nghiệp phải phân loại CTNH theo danh mục mã số (VD: dầu thải có mã A3010, bùn thải xi mạ có mã D007).
  • Lập hồ sơ đăng ký: gồm đơn đăng ký chủ nguồn thải CTNH, bản mô tả quy trình sản xuất, loại CTNH phát sinh, kế hoạch quản lý CTNH.
  • Nộp hồ sơ: qua cổng dịch vụ công của Bộ TNMT hoặc Sở TNMT, có thể được yêu cầu bổ sung.
  • Được cấp mã số quản lý CTNH: mã chủ nguồn thải để theo dõi toàn bộ quá trình phát sinh, vận chuyển, xử lý CTNH.
  • Thực hiện báo cáo định kỳ: hằng năm báo cáo về khối lượng CTNH phát sinh, lưu giữ, chuyển giao.

6. Yêu cầu kỹ thuật trong lưu giữ, vận chuyển và xử lý CTNH

Lưu giữ chất thải nguy hại

  • Có khu vực riêng biệt, tách biệt với chất thải thông thường.
  • Nền chống thấm, có mái che, biển báo “KHU VỰC CHỨA CTNH”.
  • Có nhật ký ghi chép lượng CTNH nhập/xuất.

Vận chuyển CTNH

  • Chỉ được giao cho đơn vị có giấy phép vận chuyển, xử lý CTNH.
  • Phải có hợp đồng & chứng từ CTNH theo mẫu.

Xử lý CTNH

  • Đốt ở nhiệt độ cao: áp dụng cho rác thải y tế, dung môi.
  • Hóa rắn, chôn lấp an toàn: bùn thải, tro xỉ.
  • Tái chế: dầu nhớt, kim loại trong bùn thải.
  • Cơ sở xử lý phải có giấy phép của Bộ TNMT.

Lưu ý giữa pháp lý và kỹ thuật trong quản lý chất thải nguy hại

Đăng ký CTNH không chỉ là thủ tục giấy tờ. Doanh nghiệp phải có hạ tầng kỹ thuật đạt chuẩn:

  • Khu lưu giữ CTNH đạt chuẩn: nền bê tông chống thấm, mái che, thoát nước, biển cảnh báo.
  • Quy trình phân loại, đóng gói, dán nhãn CTNH.
  • Phương án phòng ngừa sự cố (cháy nổ, rò rỉ).

Nhiều doanh nghiệp khi làm hồ sơ bị vướng vì hạ tầng không đạt yêu cầu → hồ sơ bị trả lại. Giải pháp tối ưu là thực hiện đồng thời pháp lý và kỹ thuật.

7. Dịch vụ hỗ trợ đăng ký chất thải nguy hại cho doanh nghiệp

Tư vấn & lập hồ sơ pháp lý

  • Đăng ký chủ nguồn thải CTNH.
  • Báo cáo định kỳ CTNH.

Giải pháp kỹ thuật kèm theo

  • Thiết kế, xây dựng khu lưu giữ CTNH đạt chuẩn.
  • Cung cấp thùng chứa, bao bì, nhãn dán CTNH.

Kết nối xử lý chất thải

  • Hợp tác với các đơn vị vận chuyển, xử lý CTNH được cấp phép.
  • Dịch vụ trọn gói: Pháp lý + Kỹ thuật + Xử lý.

Quản lý chất thải nguy hại (CTNH) không chỉ là trách nhiệm pháp lý mà còn là yếu tố sống còn để doanh nghiệp phát triển bền vững.

Nếu doanh nghiệp bạn phát sinh CTNH nhưng chưa đăng ký hoặc chưa có khu lưu giữ đạt chuẩn, hãy liên hệ ngay với chúng tôi.
Chúng tôi cung cấp giải pháp toàn diện từ pháp lý đến kỹ thuật, giúp doanh nghiệp tuân thủ quy định, tránh rủi ro pháp lý và bảo vệ uy tín thương hiệu.

Tư vấn, thiết kế, thi công phòng sạch GMP, GSP, HACCP

CÔNG TY TNHH CÔNG NGHỆ SẠCH CÁT TÂN

Copyright © 2012 Cat Tan Ltd. All Right Researved.